Thực phẩm chức năng

Giới thiệu về “Thực phẩm chức năng”




Cho đến nay chưa có một tổ chức quốc tế nào đưa ra định nghĩa đầy đủ về thực phẩm chức năng ( TPCN), mặc dù đã có nhiều Hội Nghị quốc tế và khu vực về TPCN. Thuật ngữ “Thực phẩm chức năng” mặc dù chưa có một định nghĩa thống nhất quốc tế, nhưng được sử dụng rất rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới.

- Các nước Châu Âu, Mỹ, Nhật: đưa ra định nghĩa TPCN là một loại thực phẩm ngoài 2 chức năng truyền thống là cung cấp chất dinh dưỡng và thỏa mãn nhu cầu cảm quan, còn có chức năng thứ 3 đã được chứng minh bằng các công trình nghiên cứu khoa học như tác dụng giảm cholesterol, giảm HA, chống táo bón, cải thiện hệ vi khuẩn đường ruột,…

- Hiệp Hội thực phẩm sức khỏe và dinh dưỡng thuộc Bộ Y tế Nhật Bản, định nghĩa: “ TPCN là thực phẩm bổ sung một số thành phần có lợi hoặc loại bỏ một số thành phần bất lợi. Việc bổ sung hay loại bỏ phải được chứng minh và cân nhắc một cách khoa học và được Bộ Y tế cho phép xác định hiệu quả của thực phẩm đối với sức khỏe”.

- Viện Y học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học quốc gia Mỹ, định nghĩa: TPCN là thực phẩm mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, là bất cứ thực phẩm nào được thay đổi thành phần qua chế biến hoặc có các thành phần của thực phẩm có lợi cho sức khỏe ngoài thành phần dinh dưỡng truyền thống của nó.

- Hiệp hội Thông tin thực phẩm quốc tế ( IFIC), đinh nghĩa: “ TPCN là thực phẩm mang đến những lợi ích cho sức khỏe vượt xa hơn dinh dưỡng cơ bản”.

- Australia, định nghĩa: “ TPCN là những thực phẩm có tác dụng đối với sức khỏe hơn là các chất dinh dưỡng thông thường. TPCN là thực phẩm gần giống như các thực phẩm truyền thống nhưng nó được chế biến cho mục đích ăn kiêng hoặc tăng cường các chất dinh dưỡng để nâng cao vai trò sinh lý của chúng khi bị giảm dự trữ. TPCN là thực phẩm được chế biến, sản xuất theo công thức, chứ không phải là các thực phẩm có sẵn trong tự nhiên”.

- Hiệp Hội nghiên cứu thực phẩm Leatherhead (Châu Âu): cho rằng khó có thể định nghĩa TPCN vì sự đa dạng phong phú của nó. Các yếu tố “chức năng” đều có thể bổ sung vào thực phẩm hay nước uống. Tổ chức này cho rằng: “TPCN là thực phẩm được chế biến từ thức ăn thiên nhiên, được sử dụng như một phần của chế độ ăn hàng ngày và có khả năng cho một tác dụng sinh lý nào đó khi được sử dụng”

- Hàn Quốc: trong Pháp lệnh về thực phẩm chức năng (năm 2002) đã có định nghĩa như sau: “TPCN là sản sản phẩm được sản xuất, chế biến dưới dạng bột, viên nén, viên nang, hạt, lỏng,…có các thành phần hoặc chất có hoạt tính chức năng, chất dinh dưỡng có tác dụng duy trì, thúc đẩy và bảo vệ sức khỏe”.



Điều kiện để sản phẩm lưu hành

- Bằng chứng khoa học chứng minh hoạt chất an toàn (sơ đồ cây đánh giá an toàn, đánh giá độc tính); hiệu quả (thử nghiệm trên chuột, thử nghiệm lâm sàng, invivo và nằm trong danh mục các chất có hoạt tính do Cục Quản lý Thuốc và Thực Phẩm (KFDA) cho phép. Nếu ngoài danh mục phải ghi khuyến cáo về các lợi ích đối với sức khỏe trên nhãn).

- Phải xây dựng tiêu chuẩn/ đặc trưng kỹ thuật của sản phẩm

- Rober Froid M. tại Hội nghị quốc tế lần thứ 17 về dinh dưỡng (27 – 31/8/2001) tại Viên ( Áo) trong báo cáo “TPCN”: một thách thức cho tương lai của thế kỷ 21” đã đưa ra định nghĩa “ Một loại thực phẩm được coi là TPCN khi chứng minh được rằng nó tác dụng có lợi đối với một hoặc nhiều chức phận của cơ thể ngoài các tác dụng dinh dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, khỏe khoắn và giảm bớt nguy cơ bệnh tật”.

- Bộ Y tế Việt Nam: Thông tư số 08/TT-BYT ngày 23/08/2004 về việc “ Hướng dẫn việc quản lý các sản phẩm thực phẩm chức năng” đã đưa ra định nghĩa: “ TPCN là thực phẩm dùng để hỗ trợ chức năng của các bộ phận trong cơ thể người, có tác dụng dinh dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ gây bệnh”.

Như vậy, có rất nhiều định nghĩa về TPCN, song tất cả đều thống nhất cho rằng: “ TPCN là loại thực phẩm nằm giới hạn giữa thực phẩm truyền thống (Food) và thuốc (Drug). Thực phẩm chức năng thuộc khoảng giao thoa ( còn gọi là vùng xám) giữa thực phẩm và thuốc. Vì thế người ta còn gọi thực phẩm chức năng là thực phẩm – thuốc (Food – Drug).

Khái quát lại có thể đưa ra một định nghĩa như sau: “TPCN là thực phẩm (hoặc sản phẩm) dùng để hỗ trợ (phục hồi, duy trì hoặc tăng cường) chức năng của các bộ phận trong cơ thể, có tác dụng dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ bệnh tật”.

- TPCN giao thoa giữa thực phẩm và thuốc, nên còn gọi là thực phẩm thuốc ( Food – Drug).

- Nguồn gốc của TPCN là từ sản phẩm cây cỏ và sản phẩm động vật tự nhiên, có cùng nguồn gốc với thuốc Y học cổ truyền dân tộc.

- Xu thế của thế giới, nhất là ở các nước không có nền y học cổ điển ( Đông Y) thì tất cả các sản phẩm YHCT được sản xuất hiện đại hơn và đổi thành TPCN, sản phẩm chức năng với hàm lượng hoạt chất, vi chất ở mức xấp xỉ nhu cầu của cơ thể hàng ngày.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét